Radiuskopfracturen
De radiuskop (bovenste uiteinde van het spaakbeen) is in het ellebooggewricht het botje dat de rotatie (het draaien van de pols) toelaat, eerder dan het plooien of strekken creeert.
Een breuk of fractuur van de radiuskop is een zeer veel voorkomende breuk, welke vooral ontstaat door een val op de uitgestrekte hand.
Symptomen
- Er is meestal vrij veel pijn in de elleboog.
- Er is duidelijke drukpijn op de radiuskop
- Door opzetting van het gewricht met bloed, kan de extensie (= het strekken van de elleboog) soms beperkt zijn.
- Buigen en strekken van de elleboog levert relatief weinig pijn op, het is voornamelijk het draaien van de arm die pijn uitlokt.
Diagnose
Een gewone RX volstaat meestal. Indien een complexe breuk gezien wordt kan een CT bijkomende informatie bieden.
Behandeling
- De meeste radiuskopfracturen zijn weinig of niet verplaatst en kunnen conservatief worden behandeld. Hierbij volstaat het vaak om 5-7 dagen ellebooggips en dan vrije mobilisatie binnen de pijngrenzen. Dit alles om gewrichtsverstijving tegen te gaan. Rotaties kunnen het langst hinderlijk zijn.
- Soms is het aangewezen om het bloed uit de elleboog te aspireren. Dit werkt enorm pijnstillend (de druk is weg) en voorkomt het ontstaan van verstijving.
- Soms is het nodig om tot een operatie over te gaan:
- indien een duidelijke trapstand in het gewricht
- of een breuk welke 20 % van het gewrichtsoppervlak omvat.
Afhankelijk van het type / uitgebreidheid van de fractuur zijn verschillende operatieve mogelijkheden:
- een holle (gecannuleerde) schroef/schroeven worden gefixeerd.
- is de breuk complexer, dan kan een plaatje gebruikt worden om het geheel te stabiliseren.
- Is de breuk te complex om te reconstrueren, dan gaat men best over tot het plaatsen van een radiuskopprothese.
Een complexe radiuskopfractuur is vaak uiting van een geassocieerd ligamentair letsel aan de binnenzijde van de elleboog. Men moet hierop bedacht zijn. Het effect van fixatie van de radiuskop is vaak voldoende. Blijft de elleboog echter instabiel, dan stelt zich wel een indicatie tot herstel van het ligament.
Een aandoening waarop men tevens moet bedacht zijn, is het zogenaamde Essex-Lopresti letsel. Hierbij is er naast de breuk in de radiuskop, ook schade aan het interosseus membraan tussen de twee onderarm beenderen en de ligamenten van het distale radio-ulnaire gewricht. Dit is echter primair / onmiddellijk na het trauma niet steeds in te schatten.