Scheur van het schouder peesblad: acuut - chronisch (Rotatorcuff scheur)

De ‘rotator cuff' is een peeskapsel omheen de humeruskop. Het bestaat uit het uiteinde van 4 spieren die van het schouderblad vertrekken en aanhechten op de humeruskop.
- De subscapularis (vooraan)
- De supraspinatus (bovenaan)
- De infraspinatus en teres minor (achteraan)
Dit stevige peesblad zorgt, samen met de gewrichtsbanden, mee voor de stabiliteit van het schoudergewricht. De cuff spieren hebben ook een belangrijke functie in de actieve en krachtige beweeglijkheid van de bovenarm. Zij helpen bij het heffen, het strekken en het draaien van de bovenarm ten opzichte van de romp, en leveren ook de kracht in deze bewegingen.

Een scheur in één van deze pezen wordt een ‘rotator cuff scheur’ genoemd. 

  • Het kan gaan om een gedeeltelijke scheur. 
  • Als een pees volledig afgescheurd is van het bot, spreekt men van een volledige dikte scheur van de 'rotator cuff'. Hierbij kan één pees of kunnen meerdere pezen tegelijk afgescheurd zijn. De scheuren kunnen ontstaan als gevolg van chronische slijtage of na een acuut trauma (val).

Symptomen

Meestal betreft het een combinatie pijn en verlies van kracht in de bovenarm. 

  • De pijn situeert zich in meestal vooraan of aan de zijkant van de bovenarm. 
  • Vaak zijn er nachtelijke pijnen, vooral bij liggen op de schouder. 
  • Gebruik van de arm boven schouderhoogte doet de pijn toenemen.
  • Reikende bewegingen zijn pijnlijk
  • Eindstandige draaibewegingen zijn eveneens pijnlijk

Het krachtsverlies manifesteert zich vooral bij bovenarmse bewegingen. 

  • Het wordt moeilijk om borden uit de kast te nemen, koffie uit te schenken. 
  • Bij grote scheuren is het zelfs niet meer mogelijk de haren te kammen of aan het zitvlak te geraken. 
  • Soms zijn er bijkomende symptomen zoals kraken of een “verspringend gevoel”. Deze zijn te verklaren door een “losliggende bicepspees”.

Onderzoek:

We starten graag met de 2 basis onderzoeken, eenvoudig te verkrijgen zijn en niet duur voor u of voor de maatschappij. Dit kan reeds via de huisarts georganiseerd worden.

  • Radiografie: de gewone klassieke foto’s geven een beeld over de status van het bot (slijtage, vernauwingen…). 
  • Echografie: hiermee kan een scheur in het peesblad opgespoord worden en ook de grootte bepaald worden.
  • Als er twijfel bestaat over de hechtbaarheid van de scheur of we vrezen voor bijkomende letsels (biceps, kraakbeen…) beschikken we graag over een meer gericht onderzoek. Wij verkiezen bij voorkeur een artro-NMR scan, waarbij vooraf contraststof in het gewricht gebracht wordt.

Behandeling

Eenvoudigweg te onthouden: “Eens een scheur, altijd een scheur. Deze heelt niet vanzelf!”

De effectieve behandeling van een rotator cuff scheur zal afhangen van verschillende factoren: Uw leeftijd, Uw activiteitsniveau, hoelang bestaat het letsel, is het acuut of chronisch. Op onze consultatie overleggen we met U de behandelingsmogelijkheden. In essentie zijn er 2 opties namelijk een operatie of een niet operatieve behandeling.

Niet-operatieve behandeling

De “niet operatieve behandeling” zal vooral gericht zijn op het verminderen van de pijn en de onderliggende ontsteking, het herwinnen van de normale beweeglijkheid en het stimuleren van de andere delen van de ‘rotatorcuff' en de bovenliggende spieren (deltoïd). Dit gebeurt meestal door een combinatie van medicatie (ontstekingsremmers) en enkele inspuitingen op basis van corticoïden, hyaluronzuur of PRP (geconcentreerd plasma met eigen herstellende eiwitten en plaatjes).

In dit stadium van de behandeling is kinesitherapie of oefentherapie thuis een hulpmiddel, mits dit niet nog extra pijn veroorzaakt. Ook aanpassing van de belasting en vermijden van bovenarmse krachtinspanningen is belangrijk.

Operatieve behandeling

         Indicaties:

  • Als de “niet-operatieve behandeling faalt 
  • een acute ‘rotatorcuff' scheur, 
  • een scheur bij jonge actieve mensen, 
  • we op beeldvorming behandelbare eigenschappen kunnen weerhouden.

dan kiezen we voor een herstelling van de ‘rotator-cuff'. Hierbij gaan we de afgescheurde pees opnieuw vasthechten op de bovenarm meestal door middel van “botankers”. Dit zijn minuscule schroefjes of pluggen waarin draden zijn verwerkt. Deze draden worden, tijdens een kijkoperatie, via kleine steekwondjes in de huid, door het peesuiteinde gehaald en op de bot van de bovenarm vastgeknoopt.

In zeldzame gevallen is het letsel niet simpelweg meer te herstellen. Bij afwezigheid van kraakbeenschade kan een salvage operatie (= noodoplossing) voorgesteld worden teneinde de pijn te verminderen. Hierbij dient wel een zeker krachtsverlies geaccepteerd te worden. 

  • SCR (superior capsule reconstruction) waarbij een kunstpatch wordt gebruikt ter vervanging van de originele cuff pezen. 
  • Een peestransfer 

Nazorg 

  • Wondzorg na 2-3dg via de huisarts aanbevolen. 
  • Onmiddellijk na de operatie wordt u voorzien van een speciaal “zwart verband met kussen”, aangelegd door een erkend verdeler. 
  • Na de operatie is er een STRIKTE rustperiode van 6weken met het abductieverband. In deze periode adviseren wij u de arm NIET zelf op te heffen. Alle bewegingen moeten vermeden worden. 
    • Thuiszorg via een verpleegkundige kan nuttig zijn om u aan te leren hoe u het abductieverband correct leert aan te doen.
    • De auto besturen is tegenaangewezen in deze periode. 
  • Afdoende pijnmedicatie in te nemen, volgens uw pijnbeleving. Het is belangrijk om de pijn van in het begin goed te controleren, afbouwen kan steeds. Sta hiervoor ook in nauw overleg met uw huisarts die tevens uw thuismedicatie kent.
  • Bij vragen/twijfels/ongeruste bevdingen, raadpleeg graag uw huisarts. Indien deze onafdoende hulp kan bieden kan u terecht op onze spoeddienst.
  • Verwijderen van de hechtingen vanaf 2wk postoperatief
  • Kinesitherapie volgens order van de chirurg. Zal meestal opgestart worden vanaf 6wk en na een voorafgaande consultatie die reeds voor u werd vastgelegd. Het doel van kinesitherapie is gericht op:
    • progressieve mobilisaties en massages van de schouder op geleide van de pijn 
    • vooreerst passief, nadien actief geassisteerd
    • Pendeloefeningen.
    • Actieve mobilisaties van de schouder.
    • eerste 6wk nog geen kracht! enkel indien door ons aangegeven
      • PRIMAIRE DOELSTELLING VNL SOUPLESSE  
  • Zwaar hefwerk wordt de eerste 3-4 maanden afgeraden.
  • Tot minimum 6 maanden na de ingreep zien we nog een vooruitgang mbt pijn, beweeglijkheid en kracht. 

Raadpleeg ook onze patiëntenfolder “ontslaginformatie na artroscopische rotatorcuff repair”

Complicaties

Zoals bij elke operatie kan dit zijn:

  • Infectie: de behandeling hiervoor is antibiotica, maar soms is het nodig dat het gewricht gespoeld moet worden.
  • Nabloeding: deze stopt in meeste gevallen spontaan.
  • Zenuw- en bloedvatletsels: deze zijn gelukkig genoeg vrij zeldzaam

Meer specifiek bij deze ingreep:

  • Schouderstijfheid is soms aanwezig en vereist aldan een meer doorgedreven kinesitherapie. Soms kan een mobilisatie onder narcose nodig zijn of zelfs overwogen worden om een artroscopie te doen, waarbij het verlittekende kapsel dient losgemaakt te worden.  
  • Volledige Krachtsrecuperatie kan niet steeds gegarandeerd worden, daar dit afhankelijk is van grootte van de scheur, kwaliteit van de pees, volume van de spierbuik en de duur van de klachten voorgaand aan de ingreep. 
  • De hechting en heling van de pezen dienen een natuurlijk helingsproces te ondergaan. Dit vraagt tijd (3-4Maanden) en goede algemene gezondheid. Er bestaat dus toch nog de kans dat ongeacht een succesvolle heelkundige hechting, uw pees niet uitheelt en terug lost. Een verdere behandeling is dan afhankelijk van uw pijnklachten. 

SOS: surgical outcome scores: Kwaliteitsopvolging

Patient Reported Outcome Measures (Proms) zijn eenvoudige vragenlijsten voor patiënten om de effectiviteit van uw medische behandeling te meten. Binnen ons ziekenhuis trachten wij de kwaliteit van zorg te optimaliseren. Excellente zorg verlenen is belangrijk, maar minstens even belangrijk is de kwaliteit van leven na uw ingreep. Dit betekent dat wij er alles aan willen doen om uw functioneel niveau zodanig te herstellen zodat u opnieuw zoveel mogelijk kunt wat u voor de ingreep allemaal deed (beroep, sport en hobby).

Afspraak maken