slijtage van het schoudergewricht (schouderartrose)

symptomen

In vroege stadia klagen patiënten meest van pijn tijdens en na belastende schouderinspanningen. De pijn situeert zicht meestal aan de voorzijde van de schouder met uitstraling naar de bovenarm. 

In meer gevorderde stadia komt hier ook nachtelijke pijn bij, vooral bij liggen op de schouder. Eens de schouder opnieuw wat in beweging is, mildert de pijn. 

Het proces eindigt met een pijnlijke volledig verstijfde schouder die dagdagelijkse functionele hinder levert: aan/uitkleden, wassen, eten, …

Onderzoeken bij schouderartrose

• Het basis onderzoek is de radiografie van de schouder. Dit geeft ons een eerst beeld van het type slijtage alsook de ernst van de slijtage. 
  • Dit onderzoek kan U al door de huisarts laten aanvragen voor U bij ons op consultatie komt.
• ter voorbereiding van een eventuele ingreep voorzien we een CT scan 
  • in sommige gevallen wordt obv deze scan een computersimulatie van Uw ingreep uitgevoerd. Deze “virtuele operatie” heeft ons de laatste jaren een veel beter inzicht gegeven in de planning van de operatie. We kunnen hierdoor anticiperen op tal van onvoorziene zaken zoals botverlies van de kop of de pan, abnormale vormen en maten. Dit laat ons ook toe om vooraf te plannen welk type schouderprothese we best gebruiken in Uw specifiek geval.

Behandeling van schouderartrose

In de beginfase van artrose 

• volstaat het vaak om pijnstillende of ontstekingsremmende medicatie te geven. Uw huisarts is het best geplaatst om dit af te stemmen op Uw bestaande medicatie, eventuele allergieën of overgevoeligheden. 
• Tijdelijke vermindering van schouder belastende activiteiten is uiteraard ook aangewezen. 
• Lichte kinesitherapie om het gewricht en de omgevende spieren los te houden geeft vaak gunstig resultaat, alleszins op korte termijn.

Als dit niet voldoende is kunnen we proberen met gewicht inspuitingen de klachten te verminderen. We gebruiken hierbij vooral cortisone of hyaluronzuur.

Als de klachten ondanks deze maatregelen niet onder controle te krijgen zijn, de pijn aanhoudt en het gewricht steeds stijver wordt,  kan een operatie overwogen worden.

• Bij jonge mensen kan een artroscopie nog van toepassing zijn om de losse stukjes kraakbeen te verwijderen, evenals het ontstoken gewrichtskapsel mee te behandelen.
• Bij oudere mensen zal rapper voor een meer definitieve en duurzame oplossing gekeken worden. Een schouderprothese is hierbij de beste oplossing (zie hieronder)

Schouderprothese

Bij vergevorderde gevallen van schouderslijtage of schouderartrose hebben we als enige oplossing het versleten deel van het schoudergewricht te vervangen. 

Het belangrijkste doel van een schouderprothese bestaat erin de pijn te verlichten en de schouderfunctie te verbeteren.

Er zijn in essentie 2 types schouderprothese: de anatomische schouderprothese en de omgekeerde schouderprothese. Deze hebben een duidelijk verschillende doelgroep. 

De schouderprothese:

Het plaatsen van de schouderprothese gebeurt onder volledige verdoving. Er wordt ook een locoregionale verdoving in de hals geplaatst, zodat de schouder en arm de eerste dag na de operatie minder pijnlijk is. 

Een verblijf van een 3-tal dagen in het ziekenhuis is meestal voldoende.

De start van de kinesitherapie hangt af van het type prothese alsook de keuze van de chirurg. 

Raadpleeg ook onze patiëntenfolder: “de schouderprothese”.

Prothesetype

1. De anatomische schouderprothese

De anatomische prothese wordt gebruikt als de pezen rondom de humeruskop (de rotator cuff) nog van goede kwaliteit zijn. 

• Simpelweg dienen de versleten zones op anatomische wijze vervangen te worden om de patiënt van zijn pijn te verhelpen: kop blijft kop, pan blijft pan!
• Technisch komt het erop neer dat 
  • de versleten kop vervangen wordt door een kop in metaal 
  • en de pan wordt bekleed met een schijf in hard kunsthars (polyethyleen).

De anatomische  schouderprothese geeft nog steeds het beste herstel van schouderfunctie. We kunnen de normale beweeglijkheid van de schouder vaak zo goed als volledig normaliseren.

De revalidatie is vergelijkbaar met deze van een omgekeerde prothese.

2. De omgekeerde schouderprothese

De omgekeerde (reversed) prothese wordt gebruikt als naast het kraakbeen, ook het peeskapsel (de rotator cuff) beschadigd is. Deze prothese maakt het mogelijk de schouder te bewegen ZONDER dit peeskapsel.

• Simpelweg worden de versleten zones vervangen, maar ook van plaats verwisseld: kop wordt pan, pan wordt kop!
• Technisch komt het erop neer dat
  • hierbij gaan we de kom een de kant van de bovenarm plaatsen 
  • en de bol een de kant van het schouderblad.  
  • Zoals op de modeltekening kan zien ”pakt’ de pan onder de bol zodat de bovenarm niet omhoog kan shiften. 
  • Door een verandering van de “krachtarm” kan de groten schouderspier (deltoid of delta spier) de functie van de schouderpezen overnemen en zo bekomen we vaak toch een sterke verbetering van de actieve beweging in het schoudergewricht.

De revalidatie is erop gericht het schoudergewricht soepel te houden en de kracht van de omgevende spieren te versterken. We moedigen U aan om de schouder, zodra als de pijn dit toelaat, te gebruiken voor dagelijkse activiteiten.

 

3. De omgekeerde schouderprothese MET peestransfer

 

4. Revisie schouderprothese

Een  schouderprothese kan loskomen, hetzij door slijtage, door een ongeval of door een besmetting (infectie). Dit is uiteraard een ernstige situatie maar zeker geen hopeloze situatie.

Complicaties

Zoals bij elke operatie kan dit zijn:

• Infectie: de behandeling hiervoor is antibiotica, maar soms is het nodig dat de prothese wordt verwijderd en pas kan teruggeplaatst worden eens de infectie verdwenen is.
• Nabloeding: deze stopt in meeste gevallen spontaan.
• Zenuw- en bloedvatletsels: deze zijn gelukkig genoeg vrij zeldzaam

Meer specifiek bij deze ingreep:

• Schouderstijfheid is soms aanwezig en vereist aldan een meer doorgedreven kinesitherapie. 

SOS: surgical outcome scores: Kwaliteitsopvolging

Patient Reported Outcome Measures (Proms) zijn eenvoudige vragenlijsten voor patiënten om de effectiviteit van uw medische behandeling te meten. Binnen ons ziekenhuis trachten wij de kwaliteit van zorg te optimaliseren. Excellente zorg verlenen is belangrijk, maar minstens even belangrijk is de kwaliteit van leven na uw ingreep. Dit betekent dat wij er alles aan willen doen om uw functioneel niveau zodanig te herstellen zodat u opnieuw zoveel mogelijk kunt wat u voor de ingreep allemaal deed (beroep, sport en hobby).

Gedurende de komende maanden wordt u een aantal keren gevraagd een digitale vragenlijst in te vullen. Dit gebeurt één keer voor de operatie en vervolgens ontvangt u een aantal keren na de operatie een vragenlijst thuis per e-mail. Check daarom regelmatig uw mailbox, ev ook bij ongewenste email.

Deze kwaliteitsopvolging is een essentieel onderdeel van uw behandeling en werd nauwgezet opgesteld om uw herstel maximaal te kunnen monitoren. Daarnaast kunnen wij met uw resultaten continu de kwaliteit van onze zorg verbeteren.

Raadpleeg voor extra info ons document “surgical outcome score”