Knie arthrose

De gewrichtsvlakken van de knie zijn bekleed met een belangrijke laag kraakbeen. Dit zorgt ervoor dat de knie soepel kan bewegen en werkt als schokdemper. Wanneer de kraakbeenlaag fors beschadigd is, spreekt men van arthrose van de knie. Meestal is dit een slijtage fenomeen, maar er zijn ook andere oorzaken. Er is pijn en bewegingsbeperking.

De normale knie

De knie is het grootste gewricht in het lichaam. Het wordt gevormd door het onderste uiteinde van het dijbeen (femur), de bovenkant van het scheenbeen (tibia) en de knieschijf (patella). Naast het scheenbeen loopt het kuitbeen (fibula). De uiteinden van het bot zijn bedekt met een belangrijke kraakbeenlaag. Deze zorgt ervoor dat het gewricht soepel beweegt en werkt als schokdemper.

De meniscussen zijn halvemaanvormig schijfjes die op het scheenbeen liggen. Ze bestaan uit een rubberachtig materiaal. Ze zorgen er voor dat het dijbeen beter in het scheenbeen past. Het zijn schokdempers die het lichaamsgewicht bij elke stap gelijkmatig verdelen. Ze hebben ook een stabiliserende functie in de knie, net als de kruisbanden.

Ligamenten in en rondom de knie zorgen voor een goede stabiliteit van de knie. De meest bekende zijn de kruisbanden. Er is een voorste en een achterste kruisband, die zoals de naam het zegt, elkaar kruisen in de knie. De kruisbanden zorgen ervoor dat het dijbeen en het scheenbeen niet voor- achterwaarts ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Naast de kruisbanden zijn er twee collaterale banden, namelijk de mediale (binnenste) en de laterale (buitenste) collaterale band. Deze liggen aan de zijkanten van de knie en zorgen ervoor dat het dijbeen en het scheenbeen niet zijwaarts kunnen bewegen.

Arthrose

Bij arthrose is er dus een verlies van deze belangrijke kraakbeen laag. Er zijn verschillende factoren die dit probleem kunnen veroorzaken. Vaak is het een slijtageproces dat toeneemt met de leeftijd. Daarnaast kan ook een ongeval aan de basis liggen. Soms kan het bot net onder het kraakbeen afsterven (avasculaire necrose) waardoor later ook het kraakbeen beschadigd wordt. Sommige (niet alle) reumatische aandoeningen kunnen op termijn de knie aantasten. Andere mensen hebben een afwijkende knie van bij de geboorte, waardoor er sneller slijtage optreedt. De as van het been speelt ook een belangrijke rol. Obesitas en roken hebben een slechte invloed op het kraakbeen.

Het voornaamste symptoom van kniearthrose is pijn. Meestal neemt deze geleidelijk aan toe, maar het kan ook plots ontstaan. De pijn is erger bij de eerste stappen ’s morgens en na rust. Belasting maakt de pijn erger. Naast pijn is er ook verminderde beweeglijkheid en zwelling van de knie. Soms is er een gevoel van blokkage of doorzakking. Ook manken komt regelmatig voor bij artrose van de knie.

Op de radiologische opnames (de foto’s) zien we een vernauwing van de gewrichtsspleet, botaanwassen (osteofyten), witter bot (sclerose) en vorming van cysten. In principe is een MRI scan niet nodig.

Behandeling

De behandeling van knie arthrose begint niet-operatief. Wanneer dit onvoldoende zou zijn, kan een knieprothese (kunstknie) overwogen worden. Er zijn verschillende mogelijkheden:

  • Gewichtsreductie
  • In beweging blijven binnen de pijngrens, eventueel onder begeleiding van een kinesist.
  • Een brace of steunverband kan de pijn verlichten. We maken een onderscheid tussen elastische braces, stevigere braces met baleinen en deze die het been naar binnen of naar buiten duwen om een bepaald deel van de knie te ontlasten (unloaderbrace).
  • Pijnstillers, in de eerste plaats vooral paracetamol (Dafalgan, Algostase).
  • Ontstekingsremmers (NSAID) zoals Ibuprofen en Diclofenac onderdrukken de ontsteking die gepaard gaat met artrose. Deze kunnen echter slechts een korte periode genomen worden omdat ze bij langdurig gebruik aanleiding geven tot maagzweren, darmproblemen en een daling van de nierfunctie.
  • Kraakbeensupplementen zoals glucosamines (Donacom). De werking hiervan is omstreden, doch de laatste studies tonen aan dat er een positief effect is (doch gering).
  • Een knie infiltratie (inspuiting) kan de klachten onder controle brengen. Er kan gekozen worden voor een gel-inspuiting (hyaluronzuur – Ostenil) of voor het inspuiten van een lage dosis cortisone. De infiltraties gebeuren op de raadpleging. Het effect van de infiltratie op de pijn varieert sterk. De duur van beterschap varieert van enkele maanden tot jaren.

 

Als de klachten te erg worden en bovenstaande maatregelen niet meer helpen, kan je overwegen om een
operatie te laten uitvoeren.

  • Als de arthrose nog niet te ver gevorderd is, kan een kijkoperatie (arthroscopie) van de knie een optie zijn. De knie wordt binnenin als het ware opgeruimd. Dit neemt de arthrose niet weg, maar kan wel de pijn verminderen.
  • Als er beperkte arthrose is aan één zijde van de knie, en als er tevens een beenas afwijking is, kan een beenascorrectie of osteotomie uitgevoerd worden. Hierbij wordt het been recht gezet, waardoor de belasting minder op het beschadigde deel van de knie terecht komt.

 

  • Bij gevorderde arthrose is een knieprothese (kunstknie) de behandeling. Hierbij wordt het kraakbeen verwijderd en vervangen door metaal en kunststof. Men maakt onderscheid tussen een totale knieprothese (de volledige knie wordt vervangen), een halve of unicondylaire knieprothese (slechts één deel wordt vervangen) en een knieschijf of patellofemorale prothese (enkel het gewricht van de knieschijf wordt vervangen). De chirurg bekijkt voor welk type u in aanmerking komt, en zal samen met u de beslissing nemen. De resultaten zijn over het algemeen zeer goed.In Izgem worden de protheses geplaatst met behulp van de CORI Advanced Robot. De voordelen zijn:

    - Preciezere plaatsing van de prothese componenten (0,1 mm nauwkeurig!).

    - De robot is intelligent, en houdt tijdens de plaatsing rekening met de specifieke anatomie van de patiënt. Hierdoor kan voor iedere patiënt een optimale positie van het implantaat gekozen worden.

    - De CORI Advanced Robot kan voor de implantatie de ideale ligamentaire spanning voorspellen, waardoor de knie of heup natuurlijker aanvoelt.

    - Een beter alignement en ligamentaire balans zorgt voor een significant betere functie van de knie. De prothese gaat ook langer mee.

    - Voor de operatie zijn geen uitgebreide CT-scan beelden nodig. Door de snelle vooruitgang in de medische technologie kan deze straling vermeden worden.

Als u nog vragen heeft, kunt u die stellen aan Dr. Dujardin tijdens de raadpleging. U kunt een afspraak maken via het secretariaat orthopedie op het telefoonnummer 051/334 700.

Afspraak maken